Artykuł zaktualizowany 29 maja 2024
W ciągu wieków ludzkość czerpała energię ze źródeł kopalnych. Przez lata wydawało się, że są one jedyną możliwością utrzymywania systemów energetycznych. W związku z wyczerpywaniem się zasobów oraz zmianami klimatycznymi na świecie coraz szersze zastosowanie mają alternatywne źródła energii, czyli takie, które mają zdolność do samoregeneracji. Energia odnawialna wkroczyła do naszych domów, dzięki czemu spadają koszty utrzymania nieruchomości. Kto może uzyskać dotację na takie inwestycje?
Większość obecnie eksploatowanych źródeł energii powoduje znaczne zanieczyszczenie środowiska, przez co przyczynia się do zmiany klimatu. Zasoby ropy, węgla i gazu są ograniczone i znajdują się tylko w niektórych rejonach świata. Limitowana podaż i duży popyt na paliwa kopalne sprawiają, że ich ceny są coraz wyższe. Dlatego zwiększenie ilości energii produkowanej ze źródeł odnawialnych jest koniecznością.
Co oznacza wyrażenie alternatywne źródła energii
Widmo kryzysu klimatycznego zagląda nam w oczy. Dlatego ludzkość coraz powszechniej korzysta z energii niekonwencjonalnej, czyli odnawialnej. Alternatywne źródła energii to energia słoneczna, geotermalna, powietrzna oraz wodna. Jak być eko w codziennym życiu?
Od 2009 roku Polskę obowiązuje Dyrektywa OZE 2009/28/WE, zgodnie z którą państwa UE powinny ograniczyć emisję gazów cieplarnianych oraz zwiększyć udział odnawialnych źródeł energii. W określeniu, czy dane źródło możemy kwalifikować jako odnawialne należy brać pod uwagę dwa czynniki: czas ich odnawiania oraz ocenę skutków oddziaływania na środowisko naturalne przy ich długotrwałym wykorzystaniu.
Ustawa z 20 lutego 2015 definiuje alternatywne źródła energii wykorzystywane w Polsce jako „odnawialne, niekopalne źródła energii obejmujące energię wiatru, energię promieniowania słonecznego, energię aerotermalną, energię geotermalną, energię hydrotermalną, hydroenergię, energię fal, prądów i pływów morskich, energię otrzymywaną z biomasy, biogazu, biogazu rolniczego oraz z biopłynów”.
Alternatywne źródła energii w domu
Energia pochodząca ze źródeł odnawialnych służy przede wszystkim do dostarczania energii elektrycznej i cieplnej w celu obniżenia rachunków oraz umożliwia dbanie o środowisko. W domach do produkcji energii można wykorzystać fotowoltaikę, kolektory słoneczne, wiatraki, pompy ciepła, kotły na biomasę czy rekuperację.
Najłatwiejszą do pozyskania i przetworzenia jest energia słoneczna. Jednym z najczęściej używanych rozwiązań w tym zakresie są moduły fotowoltaiczne. Ich ogniwa pod wpływem promieniowania słonecznego wytwarzają energię elektryczną w postaci prądu stałego. Następnie za pomocą inwertera zostaje on przekształcony na prąd zmienny, który może być wykorzystywany w domu.
Odnawialne źródła energii ogrzewanie domu
Do odnawialnych źródeł energii zaliczana jest również biomasa ulegająca biodegradacji. Najczęściej przy instalacjach do produkcji ciepła używana jest biomasa w postaci brykietów, peletu lub zrębków, która w domach spalana jest w kotłach grzewczych.
Polacy coraz częściej korzystają z pomp ciepła. To technologia pozwalająca na odzyskiwanie ciepła z powietrza, wody lub ziemi. Urządzenie do pracy potrzebuje jedynie prądu do napędu sprężarki, która jest głównym elementem odpowiedzialnym za przekazywanie energii cieplnej. Prąd można uzyskać z ogniw fotowoltaicznych.
Przyszłość zrównoważonej energii to energetyka geotermalna, gdzie wykorzystywane są zasoby wody pod powierzchnią ziemi, które mają od kilkudziesięciu do 100 st. C. W przypadku ogrzewania budynków woda jest pobierana z ujęcia geotermalnego i przepuszczana przez wymiennik ciepła, który przekazuje ciepło do instalacji grzewczej. Następnie woda jest odprowadzana z powrotem do ziemi, gdzie ponownie nagrzewa się i jest gotowa do kolejnego cyklu.
Jak zaoszczędzić na rachunkach za prąd
Jeśli myślicie o realnym oszczędzaniu na rachunkach za prąd, pamiętajcie o rekuperacji. Za pomocą rekuperatora można zminimalizować straty ciepła przez odzyskiwanie go z wentylacji. Urządzenie ma wbudowany wymiennik ciepła, który pozyskuje energię z powietrza wyprowadzanego z domu i ogrzewa powietrze wpływające do domu. Zastosowanie rekuperacji znacznie zmniejsza zapotrzebowanie na ogrzewanie domu.
Eksperci rekomendują odzysk ciepła ze ścieków. Systemy do odzyskiwania wody szarej pozwalają na pozyskiwanie energii ze zużytej w domu ciepłej i niezbyt brudnej wody np. z prania, mycia czy zmywania. Następnie przekazują jej ciepło do systemu ogrzewającego dom.
Jak oszczędzać wodę? Istnieje wiele sposobów na ograniczenie zużycia wody w gospodarstwie domowym i zmniejszenia comiesięcznych rachunków. Wodę można oszczędzać przez zbieranie deszczówki do podlewania roślin, branie szybkich pryszniców zamiast kąpieli, robienie prania tylko z pełnym bębnem czy montaż spłuczki toaletowej z regulacją ilości spuszczanej wody. Niektórzy umieszczają pod prysznicem miskę, do której spada woda z kąpieli i za jej pomocą spłukują toaletę.
Odnawialne źródła energii dotacja
W kwietniu 2024 Ministerstwo Klimatu i Środowiska ogłosiło nowy program dotacji do OZE, który ma umożliwić odejście od paliw kopalnych na rzecz czystej energii w ciepłownictwie. W ramach programu „OZE – źródło ciepła dla ciepłownictwa” środki trafią do samorządów i przedsiębiorców. Wsparcie finansowe będzie można uzyskać na pompy ciepła, kolektory słoneczne, geotermię, a także przyłączenie do sieci ciepłowniczej i magazyny ciepła.
Do dofinansowania kwalifikują się instalacje, z których co najmniej 70 proc. ciepła użytkowego wytworzonego w jednostce OZE w roku kalendarzowym zostanie wprowadzone do publicznej sieci ciepłowniczej. Wsparcie obejmie koszty kwalifikowane poniesione do 31 grudnia 2030. Umowy o dofinansowanie podpisywane będą do 31 grudnia 2027.
