Insomnia

Czym jest paradoxical insomnia i jak ją rozpoznać?

Artykuł zaktualizowany 2 sierpnia 2024

Bezsenność charakteryzuje się niewystarczającą długością lub niezadowalającą jakością snu. Problem może przybierać różne formy – od trudności w zasypianiu przez przedwczesne budzenie, długie okresy bez snu aż do uczucia zmęczenia po nocnym śnie. Następstwami tych problemów są uczucie braku wypoczęcia, pogorszenie samopoczucia, drażliwość, osłabienie koncentracji i zdolności uczenia się. U części pacjentów diagnozuje się bezsenność paradoksalną. Wydaje im się, że w ogóle nie spały, choć przespały względnie normalny czas.

Bezsenność to zaburzenia polegające na utrzymujących się trudnościach z zasypianiem, czasem związane z długością trwania snu lub jakością. Dolegliwość ta może być rozumiana jako objaw choroby lub odrębna jednostka chorobowa.

Przyczyny paradoxical insomnia: co może ją wywoływać?

Liczba osób dotkniętych zaburzeniami snu wzrasta wraz z wiekiem, co może mieć związek m.in. problemami w życiu rodzinnym lub zawodowym. Zaburzenia snu mogą być również spowodowane upałem, długotrwałym hałasem lub zbyt ostrym światłem w pomieszczeniu. Nie bez znaczenia jest nadmierna ilość spożywanej kofeiny.

Wynikiem zaburzeń snu jest często spadek aktywności i wydolności organizmu. Osoby cierpiące na bezsenność przewlekłą są narażone na częste bóle głowy i mięśni oraz ogólnie na złe samopoczucie. Bezsenność wpływa na obniżenie koncentracji, problemy z wykonywaniem codziennych czynności, powoduje narastające przemęczenie oraz rozregulowanie dziennego cyklu. Ten rodzaj dolegliwości nazywany jest bezsennością obiektywną.

Część pacjentów cierpi na bezsenność paradoksalną. Jest to forma przewlekłej bezsenności, kiedy pacjenci zgłaszają poważne trudności ze snem bez żadnych obiektywnych dowodów na zaburzenia snu lub znaczące upośledzenie funkcjonowania w ciągu dnia. Osoby z tym zaburzeniem mogą mieć wrażenie, że prawie w ogóle nie spały, chociaż spały przez stosunkowo normalny czas.

Bezsenność paradoksalna jest chorobą niedostatecznie zbadaną. Pacjenci często opisują zwiększoną świadomość otoczenia, kiedy kładą się spać. Według badań, bezsenność paradoksalna może być powiązana z określonymi cechami osobowości. Neurotycy mają tendencję do lęku i wyższego poziomu pobudzenia. Bezsenność paradoksalna może być również spowodowana różnicami w strukturze nerwowej snu, których nie można wykryć obecnymi metodami.

Różnice między paradoxical insomnia a bezsennością klasyczną

W przeciwieństwie do bezsenności klasycznej pacjenci cierpiący na paradoxical insomnia twierdzą, że nie są w stanie zasnąć lub pozostać w stanie snu przez długi czas, choć w rzeczywistości otrzymują odpowiednią ilość snu. Bezsenność paradoksalna występuje, gdy istnieje rozbieżność między subiektywnym postrzeganiem a rzeczywistym czasem snu zarejestrowanym podczas badania snu. Pacjenci często doświadczają nadmiernej senności w ciągu dnia, uważając, że ich kiepska kondycja psychofizyczna jest wynikiem braku snu wysokiej jakości.

Jak paradoxical insomnia wpływa na codzienne funkcjonowanie?

Stan ten może być emocjonalnie niepokojący i może prowadzić do nadużywania narkotyków w celu samodzielnego leczenia postrzeganego braku snu. W życiu codziennym nieleczona paradoxical insomnia może stać się przyczyną problemów ze zdrowiem psychicznym. Ciągły stres spowodowany przekonaniem, że nie ma się wystarczającej ilości odpoczynku może nasilać zaburzenia lękowe i przyczyniać się do depresji.

Pacjenci cierpiący na bezsenność paradoksalną mogą być drażliwi, mieć problemy z pamięcią lub słabą koncentracją z powodu przekonania o własnym niepokoju. Subiektywny charakter bezsenności paradoksalnej może komplikować relacje z bliskimi, gdyż mogą oni nie wierzyć w twierdzenia o braku snu. Może to prowadzić do poczucia izolacji i dyskomfortu wśród osób cierpiących na ten stan.

Aby pomóc sobie w życiu z paradoksalną bezsennością, należy pomyśleć o włączeniu pomocnych praktyk, takich jak przestrzeganie regularnych godzin snu i czuwania, unikanie kofeiny, nikotyny i alkoholu przed snem oraz zagwarantowanie przyjemnego środowiska do spania.

Wpływ diety na objawy paradoxical insomnia

Na efektywność snu wpływa wiele czynników żywieniowych. Restrykcyjna, niskokaloryczna dieta powoduje pogorszenie jakości snu, a zbyt wysokokaloryczny jadłospis nasila uczucie senności w ciągu dnia. Wysokotłuszczowa dieta może skracać całkowity czas snu, niska zawartość białka wiąże się z gorszą jakością snu, a wysokobiałkowa dieta powoduje zwiększenie liczby wybudzeń w nocy.

Korzystny wpływ na sen ma wysokie spożycie warzyw oraz ryb oraz wysoka zawartość węglowodanów w diecie. Ostatni posiłek w ciągu dnia powinien być spożyty na ok. dwie godziny przed planowanym zasypianiem. Nie powinien on zawierać bardzo tłustych produktów. Wiele wskazuje, że w zaśnięciu może pomóc szklanka ciepłego mleka.

Paradoxical insomnia a zaburzenia lękowe: jak są powiązane?

Na zdolność danej osoby do zasypiania i utrzymywania snu mogą wpływać zaburzenia lękowe. Osoby cierpiące na lęk uogólniony, lęk społeczny lub zespół lęku napadowego mogą nie spać w nocy z powodu gonitwy myśli i nadmiernego zamartwiania się. Ten ciągły stan nadmiernego niepokoju może przyczynić się do rozwoju bezsenności paradoksalnej.

Osoby cierpiące na paradoxical insomnia mogą mieć nierealistyczne oczekiwania co do swojego snu, co prowadzi ich do przekonania, że rankiem wstaną nie w pełni sprawni. Rozpamiętywanie przeszłych wydarzeń lub martwienie się o przyszłość może powodować, że ludzie nie śpią w nocy. Ten wzorzec myślenia może utrudniać osobom cierpiącym na bezsenność paradoksalną zasypianie i utrzymanie snu przez całą noc.

 

Dodaj komentarz