Artykuł zaktualizowany 2 kwietnia 2021
Zabawki dla dzieci i młodzieży przybierają dziś coraz bardziej fantazyjne kształty. Jest ich tak wiele różnych rodzajów, że trudno wybrać jedną, jaka przypadnie do gustu naszym pociechom.
Zewsząd jesteśmy atakowani reklamami kolorowych, interaktywnych zabawek, z którymi możemy wchodzić w różne interakcje. Tym bardziej może dziwić fakt, że tradycyjna japońska zabawka, jaką jest kendama, cieszy się w Polsce i na całym świecie coraz większą popularnością.
Czym właściwie jest kendama?
Z pozoru może wydawać się, że kendama jest prostą, mało efektowną zabawką, ale przy bliższym kontakcie i wypróbowaniu jej samemu, na pewno zyskuje na atrakcyjności. Od lat bije rekordy popularności w swojej ojczyźnie – w Japonii, ale również w Europie i w Stanach Zjednoczonych jest ona coraz bardziej znana.
Czym jest? Otóż kendama to zabawka, przyrząd wyrabiający poczucie równowagi i zręczność. Można powiedzieć, że masz przy tym do czynienia z zabawką typu „kubek i kulka” – z języka angielskiego „cup-and-ball”.
Pod względem konstrukcyjnym kendama wykonana jest z dwóch elementów – trzonka, czyli uchwytu przypominającego młotek. Z jednej strony zakończonym jest on długim szpicem – czubkiem, a z drugiej płaską powierzchnią. Na końcach „młotka” znajdują się wgłębienia umożliwiające podrzucanie drewnianej kulki, która przymocowana jest do czcionka za pomocą sznurka. Kulka ma dziurkę, którą trzeba podbijać w taki sposób bokami kendamy, aby ostatecznie wpadła ona na szpikulec w górnej części zabawki.
Skąd pochodzi kendama?
Powszechnie uważa się, że kendama jest zabawką z Japonii, niemniej historycy poddają w wątpliwość tę teorię. Niemieccy badacze wskazują, że podobne urządzenia istniały we Francji już w XVI wieku, a do Azji trafiły one wraz z handlarzami Jedwabnym Szlakiem w drugiej połowie XVIII wieku. Wiadomo, że były one obecne w obiegu w Japonii w 1777 roku, a najczęściej grano w nie w portach i w dokach, w ramach pijackich zabaw. Była to więc gra barowa.
Dopiero mniej więcej na przełomie XIX i XX wieku japoński minister edukacji przedstawił kendamę jako zabawkę edukacyjną dla młodszych i starszych dzieci. Tak trafiła ona do masowej produkcji i sprzedaży. Zwłaszcza po II wojnie światowej w Japonii zaczęła być bardzo popularna, a nawet organizowano zawody sportowe w posługiwaniu się kendamą. W 1975 roku Fujiwara Issei, pisarz książek dla dzieci z Japonii, spisał zasady gry w kendamę i powołał krajową federację – JKA – Japan Kendama Association.
Wówczas ustalono najważniejsze elementy kendamy:
- Ken – trzonek zabawki,
- Big cup, small cup i buton cup – elementy trzonka,
- Spike – ostre zakończenie zabawki,
- Tama – kulka z dziurką.
Celem zabawy jest nabicie kulki (tamy) na wierzchołek (spike).
Triki z udziałem kendamy
Obecnie kendama jest popularna w wielu krajach na całym świecie. Sprzedawana jest również w Polsce (sprawdź na Fourstore.pl), gdzie nie brakuje entuzjastów tej japońskiej zabawki. Najlepsi zawodnicy na świecie opanowali kilkadziesiąt różnych trików – są zręczni i posługują się z niezwykłą precyzją kendamą.
Nie jest to tylko gra, jaką bawią się dzieciaki. Wielu dorosłych codziennie ćwiczy swoje umiejętności w tej grze i bierze udział w wielu turniejach, również o charakterze międzynarodowym, na których oceniani są przez sędziów.
Jak wybrać kendamę?
Jeśli chcesz kupić kendamę, nie kieruj się wyłącznie jej kolorem. Najważniejszy jest rodzaj drewna, z jakiego została ona wykonana. Najczęściej znajdziesz kendamy z drewna klonowego lub drewna bukowego. To surowce twarde, które wpłyną korzystnie na utrzymanie wysokiej trwałości urządzenia. Kendamy mogą mieć różne wielkości, ale oficjalnie oryginalne zabawki japońskie mają około 18,5 cm wysokości.
