Artykuł zaktualizowany 15 września 2023
Według Narodowego Banku Polskiego karta debetowa jest wśród Polaków najpopularniejszym rodzajem karty płatniczej. Ponad 80 procent wszystkich kart płatniczych, to właśnie karty debetowe. Na drugim miejscu uplasowała się karta kredytowa. Choć karty te wyglądają bardzo podobnie, jej posiadacz ma nieco inne możliwości wykonywania płatności. Jakie? Jaka jest różnica pomiędzy tymi produktami? Czy nadal warto posiadać kartę kredytową?
Czym jest karta debetowa?
Otwierając rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy tzw. ROR, otrzymasz propozycję przypięcia do rachunku karty płatniczej. Dzięki karcie debetowej będziesz mógł zapłacić za transakcje w sklepie bez konieczności uprzedniego wyciągania środków z bankomatu. Wystarczy, że kartę zbliżysz do terminala i po kilku sekundach płatność jest zrealizowana, a pieniądze z twojego konta zasilą rachunek sprzedawcy. Możliwy jest również wybór wirylnej karty debetowej, którą płacisz za pośrednictwem smartfona lub specjalnego zegarka. Jaka jest różnica między tradycyjną kartą debetową a wirtualną?
Tradycyjna karta debetowa ma postać fizyczną. To dobrze ci znany kawałek plastiku z nazwą banku i twoim nazwiskiem. Z kolei wirtualna karta, nie ma materialnej formy. Ma swój numer, datę ważności, ale możesz z niej korzystać jedynie z poziomu smartfona lub smartwatcha. Wbrew pozorom coraz więcej osób wybiera ten bezpieczny i ekologiczny sposób wykonywania płatności.
W obu przypadkach z karty możesz korzystać jedynie do wysokości zgromadzonych na koncie środków. Co to oznacza w praktyce? Jeśli na koncie masz 5 000 złotych, to tylko do wysokości 5 000 złotych zapłacisz za zakupy przy pomocy karty debetowej. Jeśli transakcja przekroczy tę kwotę — choćby o 1 grosz, płatność zostanie odrzucona. Podobnie w przypadku całkowitego wykorzystania dostępnych środków. Jeśli na twoim koncie saldo wynosi 0 złotych, nie będziesz mógł skorzystać z karty do momentu zasilenia konta. Kartę w tym przypadku będziesz mógł użyć jedynie do wpłaty środków we wpłatomacie.
Czym jest karta kredytowa?
Karta kredytowa pomimo tego, że wyglądem przypomina kartę debetową, jest zupełnie innym produktem finansowych. Naturalnie z karty kredytowej możesz korzystać w ten sam sposób, czyli płacąc za towary i usługi bezgotówkowo, ale w tym przypadku nie korzystasz z własnych środków, lecz środków banku. Jak to możliwe? Jeśli chcesz być posiadaczem karty kredytowej, musisz złożyć w wybranym przez siebie banku wniosek o jej przyznanie. Wniosek możesz złożyć w banku, w którym posiadasz rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy lub w dowolnym, innym. Jednak samo złożenie wniosku nie wystarczy, aby bank przyznał ci kredyt – bo tym właśnie jest karta kredytowa, musisz spełnić pewne wytyczne. W dużej mierze wymagania te zależą od wysokości limitu, o który się starasz. Bank, na podstawie dostarczonych przez ciebie dokumentów oszacuje twoją zdolność kredytową.
Zdolność kredytowa natomiast to możliwość terminowego zwrotu zobowiązania. Oceniana jest każdorazowo przy staraniach o różne typy zobowiązań finansowych, w tym przy wszystkich kredytach, pożyczkach online na raty, czy chwilówkach itd. Na podstawie dostarczonego zaświadczenia o zarobkach i zatrudnieniu i po sprawdzeniu baz informacji kredytowej bank oszacuje limit i udostępni ci kartę kredytową dopasowywaną do twojej sytuacji finansowej.
Korzystanie z karty jest bezpłatne pod pewnymi względami. Przeważnie, gdy zrobisz zakupy za pomocą karty kredytowej, będziesz miał około 60 dni na zwrot użytych środków. Jeżeli spłacisz całą wykorzystaną kwotę w tym terminie, nie poniesiesz z tego tytułu żadnych kosztów. Dopiero gdy termin spłaty minie bank zacznie naliczać odsetki. Dlatego istotne jest dobre zarządzanie budżetem domowym, które pozwoli ci utrzymać ciągłość spłat. Więcej o budżecie domowym i zarządzaniu finansami przeczytamy na stronie everlike.pl.
Jakie są różnice pomiędzy kartą kredytową i kartą debetową?
Najważniejszą różnicą z perspektywy konsumenta jest pochodzenie środków dostępnych na obu kartach. Posiadacz karty debetowej może korzystać jedynie z własnych środków wpływających np. z wynagrodzenia za pracę. Z kolei właściciel karty kredytowej może sięgać po pieniądze banku, do wysokości przyznanego limitu.
Bardzo istotną różnicą w użytkowaniu obu kart jest forma jej spłaty. Jeżeli na karcie debetowej skończą ci się środki, musisz zasilić swoje konto samodzielnie lub poczekać na przelew np. od pracodawcy. Dopiero wówczas ponownie będziesz mógł użyć karty. W przypadku karty kredytowej musisz pamiętać o przestrzeganiu terminu spłat. W przeciwnym razie za każdy dodatkowy dzień zwłoki bank naliczy ci dodatkowe opłaty. Co więcej, spłata karty kredytowej nie wykonuje się automatycznie, to twoje zadanie, by przestrzegać wyznaczonych terminów. Biorąc pod uwagę, że zarobkiem banku są odsetki naliczone dopiero po upływie terminu np. 60 dni, bankom nie zależy na twoich regularnych zwrotach.
Posiadacze rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego i karty debetowej mogą jednak wnioskować o przyznanie w banku kredytu odnawialnego. Wówczas karta debetowa będzie działała na podobnych zasadach co karta kredytowa. Otrzymanie kredytu odnawialnego jest nieco łatwiejsze niż otrzymanie karty kredytowej. Bank, w którym prowadzisz ROR, ma permanentny wgląd w historię operacji na koncie. W związku z tym przeważnie nie musisz dostarczyć żadnych dodatkowych dokumentów np. zaświadczenia o zarobkach od pracodawcy. Limit dopasowany jest do twojej zdolności kredytowej. Jeżeli będziesz miał przyznany kredyt odnawialny, będzie on spłacany w pierwszej kolejności po zasileniu konta. To zupełnie inaczej niż przy karcie kredytowej.
Używając obu kart – debetowej i kredytowej możesz płacić za zakupy i usługi w sklepach stacjonarnych i internetowych. W praktyce obu kart możesz użyć również do wypłaty środków w bankomatach. Jednak koszty związane z wypłatą gotówki z karty kredytowej przez bankomat są zdecydowanie wyższe i nie stanowią atrakcyjnej oferty. Nie da się ukryć, że korzystniejsze jest używanie „kredytówki” do płatności bezgotówkowych, nie generuje tak wysokich opłat.
Karta debetowa jest ściśle powiązana z rachunkiem bankowym i niejako przypięta do niego. Karta nie działa jak odrębny produkt tak jak karta kredytowa. Posiadacz karty kredytowej ma do dyspozycji rachunek techniczny, na który wpłaca środki do spłacania kredytu. W momencie rezygnacji z karty kredytowej automatycznie zamykane jest konto.
Podsumowanie
Od kilku lat można zaobserwować stale rosnący trend popularności płatności bezgotówkowych. Wpływ na wybory konsumentów ma zapewne dostęp do różnych form wykonywania płatności bez użycia gotówki, a także rozwój sprzedaży za pośrednictwem Internetu. Coraz więcej osób podłącza również obie karty do wirtualnego portfela, co wiąże się z brakiem konieczności posiadania karty w jej fizycznej postaci.
W ciągu ostatnich kilku lat wprowadzono również nową usługę, jaką są płatności odroczone. Płatności te działają w bardzo podobny sposób do karty kredytowej – czyli robiąc zakupy, możemy za nie zapłacić np. po 30 lub nawet 45 dniach. Odsetki zostaną naliczane dopiero wówczas, gdy minie wyznaczony termin. Czy w związku z tym karty kredytowe zostaną wyparte? Na to pytanie będziemy w stanie odpowiedzieć za kilka lat.
