Artykuł zaktualizowany 25 października 2020
Nasze dziecko przejdzie przez wiele ćwiczeń, zanim nabędzie w pełni sprawność manualną. Nauka pisania pięknych i kształtnych literek oraz sprawnego zawiązywania sznurowadeł to praca przez kilka pierwszych lat życia naszego szkraba, który stopniowo nabywa umiejętności w zakresie tzw. motoryki małej.
Motoryka dziecka w pierwszych latach życia
Aby ręka dziecka sprawnie chwytała musi być stymulowana koordynacyjnie na linii ręka-oko. Na początku niemowlę zazwyczaj chwyta całą dłonią, owijając od góry placami przedmiot. Rączka jego pracuje bezwiednie i zaciska palce na wszystkim, co znajdzie się w obrębie wewnętrznej strony jego dłoni.
Niemowlak sięga po grzechotkę i bawi się nią postukując, ale nie umie jeszcze utrzymać dwóch przedmiotów jednocześnie. Ta umiejętność rozwija się u dziecka dopiero w ósmym miesiącu życia. Wtedy to nasz szkrab już sprawnie manipuluje przedmiotami używając obu rączek. Przy czym już w tym okresie zaznacza się tzw. przewaga jednej z dłoni.
W miarę własnego rozwoju dziecko jeszcze w wieku przed przedszkolnym zaczyna uczyć się brać przedmioty z wyłączeniem kciuka, aż skoordynuje u siebie chwyt pęsetkowy, który umożliwia mu podnoszenie małych przedmiotów. W wieku przedszkolnym młody człowiek zaczyna rysować koślawe geometryczne figury oraz rozpoczyna pisanie jeszcze dość niezgrabnych liter.
Jak rozwijać zdolności manualne u dziecka?
Wspólna zabawa z dzieckiem to doskonała forma na naukę i pracę nad motoryką małą. A więc zaproponujmy naszej latorośli mały trening jej umiejętności poprzez wspólne budowanie z klocków, grę w kręgle, ubieranie lalek czy zabawy z piłką.
Doskonałym sposobem na trening manualny dłoni dziecka jest nawlekanie guzików lub koralików na nitkę lub sznurek. W ten sposób nasza pociecha koordynuje uwagę oraz uczy się manipulować paluszkami dłoni. Przy okazji rozwija chwyt pęsetkowy małymi paluszkami.
Ćwiczenia usprawniające koordynację oko –ręka, a przy okazji uczące planowania ruchu to układanie puzzli, ubieranie lalki, wciskanie klocka w odpowiednie otwory. Dobrą metodą na usprawnienie umiejętności manualnych młodego człowieka jest lepienie w ciastolinie lub plastelinie, malowanie i rysowanie oraz inne zabawy plastyczne. Przy tej okazji nie wymagajmy od niego, aby rysowało lub odwzorowywało określone wzory, niech maluje tak jak lubi. Przy tej okazji możemy zaproponować mu fajną zabawę w postaci odbijania pieczątek lub malowanie palcami na dużych powierzchniach.
Zabawy podwórkowe
Doskonałym sposobem na wzmocnienie mięśni rak są zabawy na świeżym powietrzu. Wpływają one na lepszą precyzję nadgarstków i samych dłoni oraz ćwiczą również wszystkie części ciała.
Wszelkiego rodzaju zabawy na placu zabaw sprzyjają tego typu koordynacji , jak na przykład: wspinanie się na drabinkach, odbijanie piłki lub balonu, jazda na rowerze, chodzenie po wąskich powierzchniach takich jak np. krawężnik.
Codzienne czynności a zdolności manualne
Nasze dziecko rozwija zdolności motoryczne również w trakcie codziennych czynności, takich jak spożywanie posiłków, ubieranie się- na przykład zapinanie guzików oraz inne czynności samoobsługowe. Co prawda nasz maluch może potrzebować na to więcej czasu, a przy okazji robić to nieco niedokładnie, to pomimo wszystko starajmy się go nie wyręczać w tych zadaniach.
Przy tym pomyślmy o tym, aby zaangażować go do prac domowych. Niech sprząta swoje zabawki, wyciąga zakupy lub podlewa kwiatki dziecięcą konewką. Angażowanie do prac domowych na pewno wyjdzie na plus zarówno naszemu dziecku jak i nam samym.
Podsumowanie
Dzieci kochają malować, konstruować, wycinać i warto to wykorzystać w ich rozwoju manualnym. Ciekawa książka z obrazkami, kolorowanka z naklejkami, czy wycinanka pozwolą naturalnie i swobodnie rozwijać bodźce manualne naszym dzieciom. Dodatkowo doskonalą jego zdolności twórcze oraz stymulują kreatywność. Ważne jest, aby ćwiczenia były dostosowane do jego wieku, tak aby łatwo i przyjemnie mogło ćwiczyć swoją spostrzegawczość, a przy okazji logiczne myślenie. Te wszystkie działania zaprocentują w wieku szkolnym, kiedy to nasza pociecha zacznie naukę pisania liter.