Spis treści
Artykuł zaktualizowany 3 lutego 2021
Niejeden kierowca nie ma pojęcia co to jest moment obrotowy. Ty również? Przeczytaj nasz artykuł, a wszystkiego się dowiesz. Koniecznie zrób to jak najszybciej, zwłaszcza jeśli planujesz zmianę auta.
Moment obrotowy – co to jest?
Moment obrotowy jest to iloczyn wartości siły pochodzącej od ciśnienia gazów działających na tłok oraz długości wyrobienia wału korbowego. Dlatego też wartość momentu zależy w większym stopniu od siły wpływającej na tłok.
Z momentem obrotowym ściśle jest powiązana jednostka mocy, bo wiąże się z prędkością obrotową silnika. Moc silnika to jest ilość energii możliwej do uzyskania w jednostce napędowej czasu.
Podstawową jednostką momentu obrotowego jest niutonometr, w skrócie to będzie Nm – to jest 1 N x 1 m. Moment obrotowy ma wpływ na wiele czynników, przede wszystkim na dynamikę jazdy. Wykazuje on także uciąg pojazdu, czyli zdolność auta, na przykład do holowania. Co ważne moment obrotowy jest wprost proporcjonalny do przyspieszenia pojazdu. Najprościej mówiąc ten parametr odpowiada za siłę naszego silnika.
Moment obrotowy a rodzaj silnika
Co ważne wartość momentu obrotowego bywa różna. Jej krzywa jest uzależniona od rodzaju jednostki napędowej. Przy najniższych prędkościach obrotowych moment jest niski, a przy wzroście narasta by osiągnąć poziom maksymalny. Następnie spada, ale bardzo powoli. Aczkolwiek w silnikach turbodoładowanych moment obrotowy narasta wraz z obrotami w szybkim tempie. Zdarza się często, że utrzymuje się w pełnym zakresie obrotów blisko swojego maksimum. Wartość jest zdecydowanie wyższa niż w silnikach benzynowych.
Trzeba pamiętać, że moment obrotowy jest najważniejszym parametrem określającym charakterystykę danego silnika. Dlatego też moc silnika to wielkość momentu obrotowego, ale pomnożona przez obroty, przy których ta wielkość występuje.
Im większa pojemność skokowa pojazdu, a także ilość wytwarzanego powietrza przez doładowanie tym więcej uda się nam uzyskać. Współczesne jednostki generują 160-200 Nm, w większości przypadków benzynowych motorów zakres ten wynosi 120-200 Nm. Za to 3-litrowe silniki wsparte podwójnym, bywa że i poczwórnym turbo uzyskają już dużo wyższe parametry – nawet 700-800 Nm. To pokazuje, że różnice bywają całkiem spore.
Pojazdy hybrydowe oferują nam większy moment obrotowy przy niższych wartościach i w większym zakresie obrotów. Dlaczego? W silniku hybrydowym pewne momenty obrotowe są dostępne „na zawołanie”. To gwarantuje lepszą elastyczność, łatwiejsze wyprzedzanie na drodze, a nawet zwykłe ruszanie spod świateł. Wobec tego, że silnik rzadziej wchodzi na wysokie obroty wpływa to w dużym stopniu na zużycie paliwa. W hybrydzie moment obrotowy to 221 Nm przy 3600-5200 obrotach na minutę.
W silnikach Diesel moment obrotowy w jednostkach wysokoprężnych z nawet małej stosunkowo pojemności pozwala wygenerować spore nakłady niutonometrów. W wariancie 1.4-1.6 oddają około 250-300 Nm w przedziale 1500-3500 obrotów na minutę. Przy odpowiednim zestopniowywaniu ze skrzynią biegów można polepszyć właściwości danego pojazdu. Stosuje się takie rozwiązanie przede wszystkim w typach ciężarowych, poza tym w maszynach budowlanych. Dzięki temu można holować nawet kilkutonowe przyczepy, czy bez problemu pokonywać trudne przeszkody terenowe.
Moment obrotowy – dlaczego jest on tak ważny?
Nie da się ukryć, że moment obrotowy to ważny parametr, o którym często zapominamy, bo skupiamy się głównie na mocy silnika. Warto się mu przyjrzeć jeśli zamierzamy zmienić auto. Trzeba pamiętać, że im wyższą wartość mamy tym moment obrotowy jest dostępny w szerszym zakresie, a to oznacza lepszą jazdę i pomoc w awaryjnych sytuacjach, na przykład przy wykonywaniu gwałtownych manewrów.
W pojazdach stosuje się rozmaite rozwiązania, które mają na celu poprawę dynamiki jednostki napędowej. Mowa tu, między innymi o kolektorach dolotowych o zmiennej charakterystyce, a także o zmiennych fazach rozrządu oraz turbin, czy kompresorów.
