Artykuł zaktualizowany 4 lutego 2021
Olej silnikowy to najważniejszy płyn w naszym samochodzie osobowym. Wytwarzany jest z bazy olejowej oraz szeregu dodatków uszlachetniających, które mają za zadanie poprawić jego własności i nadać mu odpowiednie cechy.
Z tego też względu spełnia wiele zadań w naszym samochodzie. Do nich należą m.in. smarowanie w szerokim zakresie temperatur oraz zmniejszenie tarcia układów pracujących pod maską naszego samochodu, chłodzenie samego silnika, uszczelnianie elementów ruchomych takich jak tuleje, pierścienie i tłoki, utrzymywanie w czystości układów pracujących, tłumienie drgań oraz zapobieganie korozji.
Rodzaje olejów silnikowych do samochodów osobowych
Oleje silnikowe powstają w procesie destylacji i rafinacji ropy naftowej i dzieli się je na trzy główne grupy: mineralne, syntetyczne i półsyntetyczne.
1.Oleje mineralne
Powstają w procesie oczyszczania i uszlachetniania ropy naftowej, który to nadaje jej specjalne własności. Charakteryzują się dużą gęstością i mają mniej stabilne parametry niż oleje syntetyczne. Stosowane są w starszych typach samochodów oraz z dużym przebiegiem, ze względu na ich wysokie własności uszczelniające. Zalecana jest ich częsta wymiana.
2. Oleje syntetyczne
Jest to produkt wytwarzany w drodze syntezy chemicznej. Cechuje ich większa odporność na utlenianie się niż mineralnych, szczególnie w wysokich temperaturach, mają lepszą smarowność i wytwarzają mniej szlamu i osadów w samym silniku.
Dzięki rzadszej konsystencji łatwiej docierają do wszystkich układów samochodu, a tym samym lepiej je smarują. Niemniej jednak ich konsystencja jest zarówno ich zaletą, jak i wadą, ponieważ mają mniejsze własności uszczelniające niż oleje mineralne.
3. Oleje półsyntetyczne
To mieszanina olejów mineralnych i syntetycznych. Zazwyczaj składają się z ok. 60 % z olejów mineralnych i 40% olejów syntetycznych. Posiadają lepsze własności smarowania i ochrony silnika niż mineralne, a zarazem lepiej uszczelniają układy ruchome niż oleje syntetyczne.
Stanowią swego rodzaju pomost między syntetykami a mineralnymi. Jeżeli zamierzasz zmienić rodzaj oleju w swoim samochodzie, to półsyntetyk będzie idealnym rozwiązaniem w stopniowym przyzwyczajaniu twojego silnika do innej mieszanki olejowej.
Klasyfikacja olejów silnikowych
Oleje silnikowe klasyfikowane są według dwóch klasyfikacji API i ACEA. ACEA to europejskie oznaczenie, zaś API to amerykańska klasyfikacja olejów silnikowych. Te różnice wynikają z różnych konstrukcji silników produkowanych w USA i w Europie. Zazwyczaj na opakowaniach olejów silnikowych stosuje się dwa oznakowania. Obydwie klasyfikacje dzielą oleje na dwie grupy: do silników benzynowych oraz silników wysokoprężnych (diesel).
Zgodnie z klasyfikacją API pierwsza litera mówi o rodzaju silnika, czyli S dedykowana jest silnikom benzynowym, a C silnikom diesla. Klasę ich jakości oznacza kolejna litera, im dalsza litera alfabetu, tym mamy do czynienia z olejem lepszej jakości.
Klasyfikacja ACEA dotyczy nowoczesnych olejów silnikowych wysokiej jakości. I tak litera A oznacza olej do silników benzynowych, zaś B lub C do silników typu diesel. Podobnie jak w API cyfra obok informuje o klasie jakości oleju silnikowego.
Lepkość olejów silnikowych
Obecnie na rynku możemy spotkać oleje wielosezonowe, które zachowują swoje własności ochronne i smarowne zarówno w niskich, jak i wysokich temperaturach. O lepkości oleju mówią nam cyfry przy literze „W” (Winter), na przykład 5W-30. Cyfra przed literą W mówi nam o zachowaniu płynności w niskich temperaturach, im ona jest niższa, tym niższa jest temperatura otoczenia, w jakiej olej zachowuje swoje własności i gwarantuje łatwy rozruch silnika oraz szybkie rozprowadzanie czynnika po układzie.
Cyfra za literą W informuje o zachowaniu lepkości oleju w wysokich temperaturach. Im jej wartość jest wyższa, tym olej silnikowy zachowuje swoje własności przy wyższych wartościach temperatur otoczenia.
Producenci samochodów osobowych zazwyczaj zalecają stosowanie jednego rodzaju oleju, który jest ustalony fabrycznie i wyszczególniony w karcie fabrycznej samochodu. Nie należy również zmieniać rodzaju użytkowanego oleju, szczególnie jeżeli używamy oleju mineralnego i chcemy przejść na syntetyczny lub półsyntetyczny, grozi to rozszczelnieniu całego układu silnika.
