Artykuł zaktualizowany 23 sierpnia 2022
Pomagają w sterowaniu urządzeniami, maszynami, systemami ogrzewania, narzędziami, a także elektronicznymi gadżetami towarzyszącymi nam na każdym kroku w życiu codziennym. Ich zastosowanie jest wszechstronne i powszechne, poczynając od przemysłu i obiektów użyteczności publicznej, na budynkach mieszkalnych kończąc. W układach automatyki przemysłowej lub budynkowej współpracują bardzo często z przekaźnikami programowalnymi, czujnikami ruchu, czujnikami obecności czy zegarami sterującymi. Przekaźniki elektromagnetyczne, o których mowa, mają przede wszystkim na celu sterowanie sygnałami niskoprądowymi lub odbiornikami niskiej mocy.
Wysoka precyzja działania
Przekaźnik elektromagnetyczny to w zasadzie elektrycznie sterowany przełącznik elektromechaniczny, którego podstawowym zadaniem jest włączanie, wyłączanie lub przełączanie obwodów elektrycznych za pomocą osobnego obwodu elektrycznego (elektrycznie odseparowanego od obwodu sterowania).
Przekaźniki działają w sposób wysoce precyzyjny, zapewniając odpowiedni komfort użytkowy oraz ergonomię całego obsługiwanego przez nie systemu. Ich budowa i sposób działania pozwalają wykorzystywać je nawet w najbardziej wymagających procesach. Co więcej, zastosowanie przekaźników przekłada się jednocześnie na niższe koszty eksploatacyjne całego systemu.
Budowa i zasada działania
Standardowy przekaźnik 230V jest wyposażony w dwa obwody – sterujący i sterowany. Obwód sterujący to cewka indukcyjna, która w zależności od typu przekaźnika, jest zasilana napięciem stałym lub przemiennym. Z kolei obwód sterowany to styki robocze, których schemat jest uzależniony od ilości obwodów sterowanych (np. SPDT – pojedynczy styk przełączany, SPST – pojedynczy styk zwierny, DPDT – podwójny styk przełączany).
Przekaźnik elektromagnetyczny może występować w różnych wykonaniach: oznaczenie NO oznacza styki rozwarte w stanie beznapięciowym, a symbol NC mówi, że styki są zamknięte w stanie beznapięciowym.
Zasada działania przekaźnika elektromagnetycznego polega przede wszystkim na wykorzystaniu pola magnetycznego pojawiającego się w momencie przepływu prądu przez uzwojenie cewki. Pole to oddziałuje swoją siłą na kotwicę, a następnie na styk ruchomy, który zwiera się z innym stykiem, zamykając cały obwód. Upraszczając, cewka w wyniku działającego na nią napięcia zachowuje się jak elektromagnes i przyciąga swoją siłą styk roboczy. W momencie, gdy napięcie przestanie oddziaływać na cewkę, sprężyna wbudowana w przekaźnik elektromagnetyczny przyciągnie styk ruchomy w jego początkową pozycję.
Przekaźnik elektromagnetyczny zastosowanie
Przekaźniki elektromagnetyczne pracują głównie w urządzeniach elektronicznych, w których konieczne jest bezpieczne odizolowanie obwodów sterujących niskiego napięcia stałego (np. 9V/12V/24V) od obwodów napięcia przemiennego pracujących na wyższym napięciu (np. 230V). Przekaźniki pełnią kluczową funkcję m.in. w rozbudowanych systemach automatyki i sterowania wykorzystywanych powszechnie w układach kontroli przemysłowych procesów technologicznych, a także w automatyce zabezpieczeniowej systemów elektroenergetycznych, w układach sterowania oświetleniem, klimatyzacją oraz ogrzewaniem. Zakres zastosowań przekaźników jest w zasadzie nieograniczony i zależy wyłącznie od specyfiki aplikacji docelowej.
